زمان مطالعه: 4 دقیقه
با پخش شدن فصل دوم سریال آخرین بازمانده از ما (The Last of Us)، یه بار دیگه بینندهها وارد دنیایی شدن که در اون، خطر همیشه در کمین نشسته؛ نه فقط از طرف انسانهای بازمانده توی این دنیای آخرالزمانی، بلکه از طرف موجوداتی که زمانی انسان بودن، ولی حالا چیزی جز یه کالبد تسخیرشدهی قارچی نیستن. این موجودات، زامبی هستن، اما نه به اون شکلی که تو فیلمها دیدیم. اینا مبتلایان هستن؛ آدمهایی که دیگه خودشون نیستن. مغزشون، بدنشون، رفتارشون، همه در کنترل چیزی قرار گرفته که از دل طبیعت اومده، اما به کابوس شبانهی بشریت تبدیل شده: قارچ کوردیسپس. توی این مقاله منشاء کوردیسپس، انواع مبتلایان مثل کلیکر و بلوتر، و دلیل ایمنی عجیب الی رو بررسی میکنیم.
-
نحوهی شیوع بیماری توی لست آو آس
داستان با یه فرض علمی شروع میشه. قارچی واقعی به اسم کوردسپس (Cordyceps) که توی دنیای طبیعی، بدن مورچهها و حشرات رو آلوده میکنه، مغزشون رو در کنترل میگیره و اونا رو تبدیل میکنه به حاملهایی برای پخش اسپورهای قارچ. مورچه، بدون اینکه خودش بدونه، میره جایی بالاتر از سطح زمین، خودش رو محکم میچسبونه و قارچ از سرش رشد میکنه. حالا فقط کافیه این قارچ بتونه توی دمای بدن انسان زنده بمونه. چیزی که توی سریال میبینیم، اینه که تغییرات اقلیمی باعث جهش قارچ شده و حالا، میتونه انسانها رو هم آلوده کنه. اسمش توی جهان آخرین بازمانده از ما، شده CBI (Cordyceps Brain Infection) یعنی عفونت مغزی کوردیسپس.
-
انواع مبتلایان توی لست آو آس
عفونت از طریق گاز گرفتن یا تماس مستقیم با تودههای قارچی منتقل میشه. بهمحض ورود، قارچ به مغز حمله میکنه، سیستم عصبی رو بهتدریج از کار میندازه، و بافتهای عصبی رو به تار و پود قارچ تبدیل میکنه. یکی از ترسناکترین ویژگیهای قارچ کوردیسپس اینه که فقط یه آلودگی فردی نیست؛ این عفونت مثل یه شبکهی عصبیِ زنده عمل میکنه. رشتههای قارچیای که توی خاک، دیوارها و بدن مبتلایان رشد میکنن، بهنوعی به هم متصلان و میتونن سیگنالها رو از یک نقطه به نقطهی دیگه منتقل کنن. یعنی اگه مثلاً یه تودهی قارچی زیر پاهات له بشه، ممکنه چند کیلومتر اونطرفتر یه دسته کلیکر بفهمن که یه طعمه اون نزدیکی هست!

این سیستم ارتباطی زیرزمینی و زنده، خیلی شبیه شبکهی قارچی واقعی به نام Mycelium در دنیای واقعی ماست؛ یه جور اینترنت قارچی که سلولهاش با هم در ارتباط هست. توی سریال، این ویژگی باعث میشه که دنیا حتی ساکتترین لحظاتشم امن نباشه. چون ممکنه بهمحض یه اشتباه کوچیک، کل ارتشِ قارچیِ اون منطقه به سمتت هجوم بیاره.
رفتار انسان آلوده بهمرور تغییر میکنه، اول مثل یه فرد دیوانه فقط با سرعت راه میره، بعد پوستش تغییر شکل میده، و در مراحل بعدی، کل سر و بدنش در کنترل کامل قارچ درمیاد. این فرایند، بسته به مدتزمان آلودگی، شکلها و خطرهای مختلفی داره.
در روزهای اول، مبتلا هنوز ظاهر انسانی داره ولی کاملاً وحشی و پرخاشگر شده. این موجودات بهاصطلاح Runner نامیده میشن؛ سریع، بیفکر، و آمادهی دریدن. ظاهرشون ترسناک نیست، اما تعداد و سرعتشون میتونه مرگبار باشه. اگه کسی توی این مرحله گیر بیفته، فقط با اسلحه و سرعت عمل نجات پیدا میکنه.

چند روز بعد، بدن مبتلا شروع میکنه به تغییر. زیر پوستش برجستگیهای قارچی دیده میشه و رفتارش پنهانیتر و مرموزتر میشه. به این نوع مبتلاها میگن Stalker. اونا دوست دارن تو تاریکی پنهان شن، بیصدا حمله کنن و طعمهشون رو غافلگیر کنن. این مرحله بینابینیه؛ نیمهانسان، نیمههیولا. مقابله با استاکر سختتره چون دیدنشون آسون نیست و هوش بیشتری دارن.

وقتی قارچ بیشتر پیشرفت کنه، چیزی بهوجود میاد که این دنیا رو معروف کرده: Clicker. کلیکرها نابینا هستن، چون صفحات قارچی کل صورت و سرشون رو پوشونده، اما از طریق صدا و پژواکسنجی (مثل خفاش) شکار میکنن. صدایی تیز و خشدار از خودشون درمیارن که شبیه کلیک کردنه، همون صدایی که اسمشونو ازش گرفتن. کلیکرها فوقالعاده خطرناک و سرسخت هستن، فقط با شلیک دقیق یا چاقوی مخصوص میشه شکستشون داد. اگه نزدیکت بشن، دیگه راه برگشتی نیست.

در مواردی نادر، مبتلا سالها زنده میمونه و قارچ کل بدنش رو تسخیر میکنه؛ تبدیلش میکنه به موجودی عظیمالجثه و زرهپوش به اسم Bloater. این موجودات کندن ولی ضرباتشون مرگباره. تقریباً ضدگلولهان، و پوستشون از لایههای ضخیم قارچ پوشیده شده. نابود کردنشون فقط با بمب، آتش یا کوکتل مولوتوف ممکنه. دیدن یه Bloater توی سریال مساویه با آلارم قرمز: یا فرار کن، یا آمادهی نبردی مرگبار باش.
جالبتر اینه که انواع نادری مثل Shamblerها که بخار سمی پخش میکنن و هیولای چندتکهای به اسم Rat King که در بازی دوم دیده میشه، هم وجود دارن. اینا بیشتر توی محیطهای مرطوب و آزمایشگاهی پدید میان و جهشیافتههای جهشیافتهها محسوب میشن.

اما در این دنیای کابوسوار، یه سوال همیشه ذهن همه رو درگیر کرده: چرا الی مبتلا نمیشه؟ چطور ممکنه یه نفر گاز گرفته بشه و هیچ تغییری نکنه؟ توی سریال، ما میبینیم که مادر الی، درست لحظهی زایمان، توسط یه مبتلا گاز گرفته میشه. بعد، بند ناف الی رو با همون چاقوی آلوده میبره. تماس محدود و کنترلشده با قارچ درست قبل از بستهشدن سیستم ایمنی نوزاد، باعث شده بدن الی قارچ رو مثل بخشی از خودش بشناسه. نه مثل دشمن. به همین خاطر، قارچ نمیتونه بهش حمله کنه، چون که بدنش بهش واکنش نشون نمیده، یه جور «مصونیت عجیب و خاص». همین ویژگیه که الی رو تبدیل میکنه به نایابترین چیز توی این دنیا: امید.

از دنیای فانتزی محبوبتون بیشتر بخونین:
فانتزی مگ